achtergrond

Nieuws

Archief

Minister Gatz maakt resultaten bekend van grootschalig onderzoek naar sociaaleconomische positie van architecten en designers

Minister Gatz maakt resultaten bekend van grootschalig onderzoek naar sociaaleconomische positie van architecten en designers

5 mrt. 2018

Vlaams minister van Cultuur, Jeugd, Media en Brussel Sven Gatz, het Departement Cultuur, Jeugd en Media, de onderzoeksgroep CuDOS van de Universiteit Gent en de Orde van Architecten – Vlaamse Raad maakten zondag 4 maart de resultaten bekend van het grootschalig onderzoek naar de sociaaleconomische positie van architecten en designers. Architecten en designers zijn gepassioneerd door hun beroep. De toenemende administratieve lasten, groeiende verantwoordelijkheden, lange uren en financiële onzekerheid drukken echter een sterke stempel op de jobtevredenheid van designers en nog meer op die van architecten.

Het Departement Cultuur, Jeugd en Media van de Vlaamse overheid voerde eerder al twee gelijkaardige onderzoeken naar de sociaaleconomische positie van creatieve beroepen. In 2014 werden de acteurs bevraagd, en later, in 2016, volgden de audiovisuele sector, beeldend kunstenaars, auteurs, muzikanten en podiumkunstenaars. Architecten en designers zijn onderwerp van een derde studie.

In deze studie wordt het profiel, de arbeidssituatie en de daaruit voortvloeiende sociaaleconomische condities bij architecten en designers bestudeerd. Er wordt gefocust op verloning, man/vrouw-verhoudingen, jobtevredenheid, samenhang van het netwerk, en de werkomstandigheden van architecten en designers. De onderzoeksgroep CuDOS verzamelde via een online survey gegevens bij 1840 architecten (25% van het totaal aantal Vlaamse architecten) en 578 designers.

9 op 10 architecten wil wettelijk vastgelegd minimum ereloon

Wanneer architecten aan de slag gaan, is dit zo goed als altijd als zelfstandige (95%) en werken zij gemiddeld zo’n 50 uur per week. Zelfstandige architecten verdienen gemiddeld 29.807 euro netto per jaar. Architecten geven aan dat deze verloning niet in verhouding staat tot de vereiste competenties, verantwoordelijkheden en de werkuren die ze presteren. Veel werkuren blijven onbetaald: administratie, leveren van advies, omgaan met de veranderende regelgeving… Een aanzienlijke groep architecten ervaart de voorbije decennia een toenemende werkdruk door alsmaar bijkomende administratieve lasten. Slechts 27% van de architecten is tevreden over de vergoeding die men krijgt voor geleverde prestaties en 65% geeft aan dat de financiële onzekerheid groot is. Een ongeveer even groot aantal (64%) geeft aan dat de druk van bouwheren, confraters en anderen soms te groot is. 90% van de architecten is dan ook van mening dat er een wettelijk minimum moet komen voor het ereloon van architecten.

Veel architecten geven aan dat ze een passie hebben voor hun vak, maar voegen eraan toe dat het creatieve aspect in de praktijk te weinig aan bod komt. Opvallend ook: maar liefst 78% geeft aan dat bouwheren en opdrachtgevers vaak niet goed weten wat een architect doet.

Meer dan de standaard 38-urenweek

Wanneer naar verloning van architecten en designers gekeken wordt dient rekening gehouden te worden met het feit dat het om een hoog opgeleide groep gaat. Bij architecten is een masterdiploma een vereiste voor erkenning. Ook twee derde van de designers heeft een masterdiploma.

Naast architecten kloppen ook designers significant meer uren dan de standaard 38-uren week, zij werken gemiddeld 47 uur. Zij verdienen gemiddeld minder dan architecten (24.239 euro netto per jaar). Bovendien moeten zij vaak meerdere jobs combineren en andere bronnen aanspreken om tot een leefbaar inkomen te komen: 45% geeft aan dat ze zonder inkomsten uit andere bronnen niet zouden rondkomen. Toch lijken ze beduidend gelukkiger. Designers zijn meer tevreden over de vergoeding voor hun prestaties (45% t.o.v. 27%). Tevens zijn ze meer tevreden over het creatieve aspect van hun job dan architecten (85% t.o.v. 66%) en ervaren ze in vergelijking met architecten meer professionele en persoonlijke steun binnen hun professionele netwerk. Ze zijn dan ook, ondanks de onzekerheid van het beroep, minder geneigd dan architecten hun job stop te zetten.

Uit het onderzoek blijkt duidelijk dat architecten en designers een specifieke groep vormen binnen de creatieve sector. Beide beroepsgroepen beoefenen een kunstendiscipline met een grote maatschappelijke toepasbaarheid. Toch maken ook deze disciplines een wezenlijk deel uit van het Vlaamse kunstenbeleid en lopen een aantal verzuchtingen gelijk met de noden van de andere creatieve beroepen. Deze draaien vooral rond een gebrekkige verloning voor het werk dat zij verrichten en de nood aan duidelijke, beschermende statuten en meer gerichte ondersteuning.

Mannenbastion

De architectenwereld is en blijft een mannenbastion, dit blijkt vooral uit de cijfers bij de oudere leeftijdsgroepen. Bij de jongere leeftijdsgroepen wordt een veel evenwichtigere genderverhouding vastgesteld: bij architecten jonger dan 35 jaar is de verhouding man/vrouw in volledige balans. De sterkere aanwezigheid van vrouwen op jonge leeftijd wordt door twee mechanismen veroorzaakt: de vroegere uitstroom van vrouwen uit het beroep omwille van de moeilijke combinatie van lange en onregelmatige werkuren en het gezinsleven, maar daarnaast zijn ook duidelijke tekenen dat vrouwen meer kiezen voor het beroep van architect... Bij designers wordt ook een daling van het aandeel vrouwen over de leeftijden vastgesteld, maar in veel mindere mate dan bij architecten en hier stelt de studie over alle leeftijden heen een evenwichtige genderverhouding vast.

Minister Sven Gatz: “Architecten en designers worden vaak gezien als een specifieke groep binnen de kunstenwereld omdat hun creativiteit meestal gelinkt is aan een gebruiksfunctie. Dit onderzoek toont aan dat de sociaaleconomische positie en de artistieke loopbaan van architecten en designers grotendeels gelijk is aan die van andere kunstenaars. Zij geven ook gelijkaardige pijnpunten en barrières aan. Ik wil daarom samen met het Departement Cultuur, Jeugd en Media pistes onderzoeken om ook deze groepen nog beter te ondersteunen in hun artistieke werk.

De volledige studie vindt u terug op: https://cjsm.be/cultuur/themas/ccs-vlaanderen/loopbanen-de-ccs

Meer informatie:

Marianne Janssens
Woordvoerder
Departement Cultuur, Jeugd en Media
M 0491 72 85 69
marianne.janssens@cjsm.vlaanderen.be

Meer nieuws

Bouwsector vraagt integraal hedendaagse controle op starters
Bouwsector vraagt integraal hedendaagse controle op starters 26 apr. 2023
Nieuwe Hemelwaterverordening 2023
Nieuwe Hemelwaterverordening 2023 15 feb. 2023 Thema
Open call Biennale College Architettura 2023
Open call Biennale College Architettura 2023 12 jan. 2023 Oproep
Europese noodverordening hernieuwbare energie
Europese noodverordening hernieuwbare energie 6 jan. 2023 Nieuws
Pre-invitation: Architecture competition for cultural centre in Tartu, Estonia
Pre-invitation: Architecture competition for cultural centre in Tartu, Estonia 21 dec. 2022 Wedstrijd
Oproep: nieuwe experten Verzoeningscommisie Bouw VZW
Oproep: nieuwe experten Verzoeningscommisie Bouw VZW 6 dec. 2022 Oproep
Uitnodiging Shift 5001
Uitnodiging Shift 5001 17 nov. 2022 Infosessie
Draag bij aan de ACE toolkit dat gelijkheid, diversiteit en inclusie in architectuur promoot
Draag bij aan de ACE toolkit dat gelijkheid, diversiteit en inclusie in architectuur promoot 17 nov. 2022 Vragenlijst
Architects for Innovation Public conference — 24 November 2022
Architects for Innovation Public conference — 24 November 2022 28 okt. 2022 conferentie
Nieuw label toegankelijke sportinfrastructuur door Inter
Nieuw label toegankelijke sportinfrastructuur door Inter 21 okt. 2022 label
Oproep! Algemene Vergadering woensdag 26 oktober 2022
Oproep! Algemene Vergadering woensdag 26 oktober 2022 18 okt. 2022 algemene vergadering
Akkoord klimaatadaptatieplan 2030
Akkoord klimaatadaptatieplan 2030 10 okt. 2022 Update
Dringend gezocht: vele energie-experten om gezinnen en de energiehuizen bij te staan
Dringend gezocht: vele energie-experten om gezinnen en de energiehuizen bij te staan 6 okt. 2022 Oproep
Declaration from the CSCAE — World Architecture Day 2022
Declaration from the CSCAE — World Architecture Day 2022 3 okt. 2022 Standpunt
News from the Davos Declaration
News from the Davos Declaration 3 okt. 2022 Conference
VRP-Quiz: Vier mee ons jubileum!
VRP-Quiz: Vier mee ons jubileum! 24 sep. 2022 Quiz
Circulair bouwen — Van materialen tot bouwproject (11 oktober 2022 – 9 maart 2023)
Circulair bouwen — Van materialen tot bouwproject (11 oktober 2022 – 9 maart 2023) 30 aug. 2022 Opleiding
Energietechniek in gebouwen (26 september 2022 – 19 december 2022)
Energietechniek in gebouwen (26 september 2022 – 19 december 2022) 30 aug. 2022 Opleiding
Postgraduaat ‘Mens- en milieuvriendelijk bouwen en wonen’ academiejaar 2022-2023
Postgraduaat ‘Mens- en milieuvriendelijk bouwen en wonen’ academiejaar 2022-2023 16 jun. 2022 Opleiding
GESPREK TUSSEN VLAAMS BOUWMEESTER ERIC WIEERS EN DE NEDERLANDSE RIJKSBOUWMEESTER FRANCESCO VEENSTRA
GESPREK TUSSEN VLAAMS BOUWMEESTER ERIC WIEERS EN DE NEDERLANDSE RIJKSBOUWMEESTER FRANCESCO VEENSTRA 19 apr. 2022 BVA MEET & GREET
“ Concrete Printing: Evolutie / Revolutie “
“ Concrete Printing: Evolutie / Revolutie “ 24 mrt. 2022 Activiteiten
The Architects’ Council of Europe supports the National Union of Architects of Ukraine
The Architects’ Council of Europe supports the National Union of Architects of Ukraine 28 feb. 2022 Nieuws
International Accessibility Symbol Design Competition
International Accessibility Symbol Design Competition 19 jan. 2022 Wedstrijd
Workshop strategische innovatie ‘Build. Create. Innovate’ op 26 januari
Workshop strategische innovatie ‘Build. Create. Innovate’ op 26 januari 19 jan. 2022 Opleiding
Words from the ACE President
Words from the ACE President 19 jan. 2022
Renovatiewerken aan 6 % Btw: vermelding op factuur vervangt het attest
Renovatiewerken aan 6 % Btw: vermelding op factuur vervangt het attest 14 jan. 2022
Competition for the Weissenhof in Stuttgart (Germany)
Competition for the Weissenhof in Stuttgart (Germany) 14 jan. 2022 Wedstrijd
Gratis abonnement op WTCB contact voor alle architecten
Gratis abonnement op WTCB contact voor alle architecten 12 nov. 2021 Nieuws
Climate Change & Built Heritage
Climate Change & Built Heritage 6 dec. 2021 Lezing
Aan de slag met de 10 kernkwaliteiten van de leefomgeving
Aan de slag met de 10 kernkwaliteiten van de leefomgeving 11 nov. 2021 Nieuws
Verplichte verzekeringen in de bouwsector
Verplichte verzekeringen in de bouwsector 29 sep. 2021 Nieuws
De toekomstmogelijkheden van 3D-printen in de bouw
De toekomstmogelijkheden van 3D-printen in de bouw 4 okt. 2021 Opleiding
Postacademische opleiding ‘Expertisetechnieken’
Postacademische opleiding ‘Expertisetechnieken’ 3 okt. 2021 Opleiding
Lokale besturen en architecten
Lokale besturen en architecten 10 aug. 2021
Renovatieverplichting voor nieuwe eigenaars van niet-residentiële gebouwen
Renovatieverplichting voor nieuwe eigenaars van niet-residentiële gebouwen 10 aug. 2021
SOLIDARITY WITH BRAZIL: THE UIA AND RIO DE JANEIRO 2021
SOLIDARITY WITH BRAZIL: THE UIA AND RIO DE JANEIRO 2021 28 apr. 2021
THE 5TH EDITION OF EUROPEAN AWARD FOR ARCHITECTURAL HERITAGE INTERVENTION
THE 5TH EDITION OF EUROPEAN AWARD FOR ARCHITECTURAL HERITAGE INTERVENTION 28 mei 2021
Brussels Architecture Prize 2021 - OPEN CALL
Brussels Architecture Prize 2021 - OPEN CALL 2 apr. 2021
The EU Mies Award - nominees 2022
The EU Mies Award - nominees 2022 4 feb. 2021
The Architecture Drawing Prize 2020 - Winners announcement 28/01/2021
The Architecture Drawing Prize 2020 - Winners announcement 28/01/2021 20 jan. 2021
Forum europan
Forum europan 20 jan. 2021
Update 2/11- Coronavirus: preventiemaatregelen en arbeidsrechtelijke gevolgen (voor ondernemingen)
Update 2/11- Coronavirus: preventiemaatregelen en arbeidsrechtelijke gevolgen (voor ondernemingen) 10 nov. 2020
Borderel van eenheidsprijzen 2020 verkrijgbaar
Borderel van eenheidsprijzen 2020 verkrijgbaar 8 sep. 2020 BVA ledenvoordeel
OPROEP 'ARCHITECT = TEAM'
OPROEP 'ARCHITECT = TEAM' 8 jun. 2020 Oproep
Union of international associations of architects
Union of international associations of architects 20 feb. 2020 Update
Postacademische opleiding Energietechniek in gebouwen (26 september 2022 – 19 december 2022)
Postacademische opleiding Energietechniek in gebouwen (26 september 2022 – 19 december 2022) 30 aug. 2022 Opleiding